Rynek sztuki nieustannie bije rekordy cenowe, a najdroższe obrazy na świecie osiągają wartości, które dla większości z nas są niewyobrażalne. W 2025 roku łączna wartość dziesięciu najdroższych dzieł przekracza 2,3 miliarda dolarów – więcej niż roczny budżet wielu państw. Zapraszamy do fascynującej podróży przez historię sztuki i poznania obrazów, które kosztują więcej niż niejedno królestwo.
Rynek sztuki – gdzie miliony to standard
Globalny rynek sztuki w ostatnich latach utrzymuje stabilny wzrost. Według raportów Art Basel i UBS, łączna wartość sprzedanych dzieł sztuki i antyków przez domy aukcyjne i prywatnych dealerów przekroczyła w 2023 roku 65 miliardów dolarów. Inwestowanie w sztukę stało się nie tylko pasją kolekcjonerów, ale także alternatywną formą lokowania kapitału.
Aukcje w domach takich jak Christie’s czy Sotheby’s to miejsca, gdzie padają rekordowe kwoty za dzieła sztuki
Ceny najdroższych obrazów na świecie są kształtowane przez wiele czynników: rzadkość dzieła, jego proweniencję, stan zachowania, a także aktualną modę na danego artystę czy kierunek w sztuce. Warto pamiętać, że podane kwoty mogą ulegać zmianom w czasie ze względu na wahania na rynku dzieł sztuki.
Najdroższe obrazy na świecie – Top 10
Przedstawiamy aktualny ranking dziesięciu najdroższych obrazów w historii. Każde z tych dzieł nie tylko reprezentuje najwyższy poziom artystyczny, ale także stanowi fascynującą historię transakcji, które wstrząsnęły światem sztuki. Ceny podane są w dolarach amerykańskich według oficjalnych danych z domów aukcyjnych i raportów artprice.com.
1. „Zbawiciel świata” Leonarda da Vinci – 450,3 mln dolarów (2017)
„Salvator Mundi” (Zbawiciel świata) to najdroższy obraz na świecie, namalowany przez Leonarda da Vinci w latach 1490-1500. Przez prawie dwa stulecia był uznawany za zaginiony, aż do momentu pojawienia się na aukcji w 2005 roku w fatalnym stanie. Po gruntownej renowacji, w 2017 roku arcydzieło włoskiego mistrza zostało wystawione na sprzedaż w domu aukcyjnym Christie’s.
Licytacja trwała zaledwie 19 minut, a obraz osiągnął zawrotną cenę 450,3 milionów dolarów. Kupcem była osoba anonimowa, choć według licznych doniesień właścicielem obrazu został książę koronny Arabii Saudyjskiej Muhammad ibn Salman. Warto dodać, że autentyczność obrazu wciąż budzi kontrowersje wśród historyków sztuki – niektórzy eksperci uważają, że dzieło mogło zostać namalowane przez uczniów lub asystentów Leonarda.
2. „Interchange” Willema de Kooninga – 300 mln dolarów (2015)
Obraz amerykańsko-holenderskiego twórcy to jeden z najbardziej znanych przykładów ekspresjonizmu abstrakcyjnego. Ruch ten kształtował się w latach 40. XX wieku przede wszystkim w Nowym Jorku. „Interchange” został ukończony w 1955 roku i natychmiast uznany za przełomowe dzieło w karierze artysty.
We wrześniu 2015 roku obraz został sprzedany za 300 milionów dolarów Kennethowi C. Griffinowi, amerykańskiemu menedżerowi funduszy hedgingowych. Co ciekawe, Griffin podczas tej samej aukcji nabył także obraz Jacksona Pollocka za 200 mln dolarów, wydając łącznie pół miliarda dolarów na dwa dzieła sztuki. Obecnie obraz znajduje się w prywatnej kolekcji nabywcy, choć czasowo jest wypożyczany do Art Institute of Chicago.
3. „Gracze w karty” Paula Cézanne’a – 250 mln dolarów (2011)
Ukończony w 1896 roku obraz wybitnego francuskiego postimpresjonisty jest jednym z serii pięciu wizerunków przedstawiających zwykłych ludzi grających w karty. Cézanne stworzył pięć wersji tego motywu, różniących się liczbą graczy i formatem. Cztery z nich znajdują się w muzeach: paryskim Musée d’Orsay, nowojorskim Metropolitan Museum of Art, londyńskim Courtauld Institute of Art oraz filadelfijskim Barnes Foundation.
W 2011 roku piąta wersja została zakupiona przez katarską rodzinę królewską za 250 milionów dolarów. Była to wówczas najdroższa transakcja na rynku sztuki w historii. Mimo zmiany właściciela, obraz jest czasowo wypożyczany do muzeów, dzięki czemu miłośnicy sztuki nadal mają okazję podziwiać to arcydzieło.
4. „Nafea Faa Ipoipo” Paula Gauguina – 210 mln dolarów (2015)
„Nafea Faa Ipoipo” to w języku tahitańskim pytanie „Kiedy wyjdziesz za mąż?”. Obraz powstał w 1892 roku podczas podróży Paula Gauguina na Tahiti. Artysta, zafascynowany egzotyką i kulturą Polinezji, stworzył serię dzieł przedstawiających tahitańskie kobiety w tradycyjnych strojach na tle bujnej, tropikalnej przyrody.
W 2015 roku dzieło postimpresjonizmu zostało sprzedane katarskiemu szejkowi Al-Mayassa bint Hamad bin Khalifa Al Thani za 210 milionów dolarów. Przed sprzedażą obraz przez prawie 100 lat znajdował się w kolekcji szwajcarskiego muzeum Kunstmuseum w Bazylei. Do dziś dzieło znajduje się w prywatnej kolekcji, choć jest czasowo udostępniane na wystawach.
5. „Numer 17A” Jacksona Pollocka – 200 mln dolarów (2016)
Obraz amerykańskiego abstrakcjonisty został wykonany farbą olejną na płycie pilśniowej w 1948 roku. Jest to tak zwany obraz kroplowy, czyli powstały w wyniku rozpryskiwania farby na poziomą powierzchnię – technika, którą Pollock doprowadził do perfekcji i z którą jest najbardziej kojarzony.
„Numer 17A” pojawił się w 1949 roku w sierpniowym wydaniu magazynu „Life” opatrzony tytułem „Czy Jackson Pollock to najlepszy żyjący malarz w USA?”, zapewniając artyście status celebryty. W 2016 roku obraz został sprzedany za 200 milionów dolarów wspomnianemu już Kennethowi C. Griffinowi, który nabył go razem z dziełem de Kooninga. Obecnie obraz jest wypożyczony do Art Institute of Chicago.
6. „Shot Sage Blue Marilyn” Andy’ego Warhola – 195 mln dolarów (2022)
To jedno z najsłynniejszych dzieł sztuki powstałych w XX wieku. „Shot Sage Blue Marilyn” powstał w 1964 roku, dwa lata po śmierci Marilyn Monroe. Obraz jest częścią dzieła składającego się z 5 identycznych portretów Marilyn, które były reprodukcją plakatu do filmu „Niagara”.
W maju 2022 roku, podczas aukcji w domu Christie’s, dzieło osiągnęło cenę 195 milionów dolarów, stając się najdroższym amerykańskim dziełem sztuki sprzedanym na aukcji. Licytacja trwała zaledwie 4 minuty. Nabywcą został Larry Gagosian, wpływowy marszand sztuki, choć spekuluje się, że działał on w imieniu klienta. Obraz należy do serii „Shot Marilyns”, nazwanej tak po incydencie, gdy odwiedzająca pracownię Warhola Dorothy Podber wystrzeliła z pistoletu w kierunku płócien.
7. „No. 6 (Fioletowe, zielone i czerwone)” Marka Rothko – 186 mln dolarów (2014)
Pochodzący z Łotwy malarz był przedstawicielem tzw. malarstwa barwnych płaszczyzn (color field painting), które rozwijało się w Stanach Zjednoczonych po zakończeniu II wojny światowej w ramach ekspresjonizmu abstrakcyjnego. Artysta w swojej twórczości wielokrotnie wracał do podobnych technik i motywów.
Obraz „No. 6 (Fioletowe, zielone i czerwone)” powstał w 1951 roku i jest klasycznym przykładem stylu Rothko – wielkie, pulsujące blokami kolorów płótna, które według artysty miały wywoływać głębokie emocje u odbiorcy. W 2014 roku dzieło zostało sprzedane rosyjskiemu miliarderowi Dmitrijowi Rybolovlevowi za 186 milionów dolarów. Transakcja ta stała się później przedmiotem sporu prawnego między nabywcą a pośrednikiem Yves’em Bouvier.
8. „Kobiety z Algieru (wersja „O”)” Pabla Picassa – 179,4 mln dolarów (2015)
Pablo Picasso namalował aż 15 wersji tego samego obrazu. Każdy z nich był hołdem złożonym Eugene’owi Delacroix, który dzieło o takim tytule stworzył w 1834 roku. Wersja „O” była ostatnią i została przez Picassa ukończona w 1955 roku.
W maju 2015 roku obraz został sprzedany na aukcji w Christie’s za 179,4 milionów dolarów, ustanawiając wówczas rekord cenowy za dzieło sztuki sprzedane na aukcji. Nabywcą był były premier Kataru, Hamad bin Jassim bin Jaber Al Thani. Seria „Kobiety z Algieru” powstawała między grudniem 1954 a lutym 1955 roku i jest uważana za jedno z najważniejszych dzieł późnego okresu twórczości Picassa.
9. „Akt leżący z rękami skrzyżowanymi pod głową” Amedeo Modiglianiego – 170,4 mln dolarów (2015)
Amedeo Modigliani zasłynął z tworzenia aktów, które we współczesnej artyście epoce uchodziły za skandaliczne. Malarz przyszedł na świat we Włoszech, gdzie początkowo zafascynował się dawnym renesansem. „Akt leżący z rękami skrzyżowanymi pod głową” powstał w 1917 roku i należy do serii aktów, które wywołały skandal podczas jedynej indywidualnej wystawy artysty za jego życia.
W listopadzie 2015 roku obraz został sprzedany na aukcji w Christie’s za 170,4 milionów dolarów chińskiemu miliarderowi Liu Yiqianowi. Kolekcjoner użył do zakupu karty kredytowej American Express, zdobywając w ten sposób miliony punktów lojalnościowych. Dzieło obecnie znajduje się w prywatnym muzeum Long Museum w Szanghaju, założonym przez nabywcę i jego żonę.
10. „Portrety wiszące Maertena Soolmansa i Oopjene Coppit” Rembrandta – 160 mln dolarów (2015)
Portret podwójny małżeństwa Maertena Soolmansa i Ooptjene Coppit to jeden z najciekawszych obrazów mistrza z Amsterdamu. Obraz powstał w 1634 roku jako para portretów ślubnych zamożnej pary z amsterdamskiej elity. Jest to jedyny przypadek, gdy Rembrandt namalował parę małżeńską w pełnowymiarowych portretach.
W 2015 roku dzieło Rembrandta zostało kupione wspólnymi siłami rządów Holandii i Francji za 160 milionów dolarów od rodziny Rothschildów. Dzięki temu „Portrety wiszące” można oglądać na zmianę w Luwrze w Paryżu i w Rijksmuseum w Amsterdamie. Ta niezwykła współpraca między dwoma krajami zapewniła, że bezcenne dzieło pozostanie dostępne dla publiczności.
Trendy na rynku najdroższych obrazów świata
Analizując najdroższe obrazy na świecie, można zauważyć kilka wyraźnych trendów. Dominują dzieła z XIX i XX wieku, szczególnie prace impresjonistów, postimpresjonistów i ekspresjonistów abstrakcyjnych. Wyjątkiem są obrazy dawnych mistrzów, jak Leonardo da Vinci czy Rembrandt, których rzadkość dodatkowo podnosi wartość.
Warto zauważyć, że większość rekordowych transakcji miała miejsce w latach 2014-2017, co wskazuje na szczególnie intensywny okres na rynku sztuki. Nabywcami najczęściej są prywatni kolekcjonerzy z USA, Bliskiego Wschodu i Azji, a także instytucje muzealne. Eksperci przewidują, że w najbliższych latach możemy być świadkami kolejnych rekordów cenowych, szczególnie w przypadku rzadkich dzieł dawnych mistrzów pojawiających się na rynku.
Chcesz być na bieżąco z rynkiem sztuki?
Zapisz się do naszego newslettera i otrzymuj cotygodniowe aktualizacje o najważniejszych wydarzeniach ze świata sztuki, nadchodzących aukcjach i rekordowych transakcjach.
Źródła danych
- Raporty roczne Art Basel i UBS Global Art Market Report 2023
- Dane z domów aukcyjnych Christie’s i Sotheby’s
- Artprice.com – Global Art Market Annual Report
- Deloitte Art & Finance Report 2023
- Rijksmuseum i Luwr – oficjalne informacje o kolekcjach
